İçindekiler
İtalya’nın başkenti Roma dünyanın hem yüzölçümü hem de nüfus olarak en küçük ülkesi Vatikan’ı sınırları içinde barındırıyor. 1 dakikalık videolarım yardımı ile anlatmaya çalıştım. Umarım yazımı ve videoları beğenirsiniz.
YouTube Kanalımıza Abone Olunİtalya sınırları için yer alan Vatikan’ın nüfusu yaklaşık 930 kişi. Roma içinde bağımsız bir devlet olan Vatkian, 0,44 kilometrelik yüksek duvarlarla çevrili. 1378’den sonra papalar burada ikamet etmeye başlamış. Bağımsız bir devlet oluşu ise 1929’da Mussolini ile imzalanan Laterno anlaşması ile gerçekleşmiş.
Devletin başında Papa var. Papa hem devlet başkanı, hem dini lider. Yasama, yürütme, yargı yani tüm güç Papa’da.Papalık Seçimi Vatikan’ın en önemli olaylarından. Yeni papa seçilirken, tüm kardinaller Sistine şapeline kapanıyor, kendi aralarından bir papa seçiyorlar. Papa olabilmek için 70 yaş üstünde olmak ve hayatına hiç bir kadının girmemiş olması ve de en az 3 dil bilmek gerekiyor.
Vatikan’ı koruma görevi ise İsviçreli askerlere ait. 1506’dan beri İsviçreli askerlerden oluşan 75 kişilik muhafızlarla korunuyor ülke. Aynı zamanda Hristiyanlar için çok önemli bir mekan Vatikan. Hz İsa’dan sonraki ilk havarilerden Aziz Petrus burada gömülü. Dolayısı ile aynı zamanda haç merkezi Hristiyanlar için.
Vatikan Gezilecek Yerler
Meydanda çok önemli yapılar, eserler var mutlaka görmeniz gereken. İyi planlama yapmazsanız kalabalık yüzünden rahat gezemeyebilirsiniz. Sabah erken gelmeye çalışın. Çarşamba günleri Papa’nın halkı kabul günü olduğu için çok kalabalık oluyor. Biletinizi internet üzerinden alırsanız ciddi bir sıra beklemekten kurtulursunuz. Vatikan’da nereleri gezmeli ?
Vatikan’ın sembolü Aziz Petrus (San Pietro) meydanı
Aziz Petrus(San Pietro) Meydanı, Vatikan’ın en önemli simgelerinden biri. Lorenzo Bernini tarafından 1656 yıllında yapımına başlanıp 11 yılda tamamlanmış.
Meydan yarım ay şeklinde dizilmiş 284 sütün ile çevrili ve bu sütunların üzerinde 140 aziz heykeli bulunmakta. Meydana yukarıdan bakıldığında sanki Aziz Petrus kilisesi halkı kucaklıyormuş gibi görünüyor. Meydanın ortasında Mısır dan Roma ya getirilen 25 metrelik bir dikilitaş (obelisk) bulunmakta. Roma imparatorluğu döneminde, İstanbul’da Sultan Ahmet meydanına da benzer bir dikilaş getiriliyor.Bu dikilitaş aynı zamanda güneş saati işlevi de görmekte.
Sütünlara, meydanda bulunan çeşmenin oradan bakıldığında dört sıralı sütünlar tek bir sütun gibi görülüyor. Sütunların arasında çok güzel fotoğraf kareleri yakalayabilirsiniz.
Aziz Petrus (San Pietro) Kilisesi
Hz İsa’dan sonraki ilk havarilerden Aziz Petrus’un MS. 67(Roma imparatoru Neron döneminde) yılında çarmıha gerildiği yere yapılmış ilk kilise. Aziz Petrus, Hz. İsa’nın 12 havarisinden biri. Filistin’de doğmuş ve Roma’da ölmüş. Aslında çarmıha gerildiğie yere ilk sunak 200 yıl sonra yapılmış.
İlk Hristiyan imparator Constantianus 324 yılında ilk kiliseyi yaptırmış meydana.
846 yılında bazilika yağmalanmış, Papa 4. Leo kilisenin etrafına yüksek duvarlar yaptırmış. Daha önceki dönemlerde kilisenin bulunduğu yerde başka yapılar da varmış. Antik Roma döneminde bu bölge, Nero’nun hükümdarlığı sırasında, içerisinde oyun ve spor müsabakalarının yapıldığı arena olarak kullanılmış.
Şu anki bazilika Constantinus’un yaptırdığı orijinal kilisenin üzerine inşa edilmiş. 1503’ten 1799 yılına kadar yaklaşık 300 yılda tamamlanmış. Dünyadaki en büyük kiliselerden biri olan kilise zira 60.000 kişiliktir.
Bazilikanın uzunluğu 200 metre civarında, kubbenin yüksekliği ise 132 metre. Yapının ilk çizimini yüksek rönesans sanatçılarından Bramante yapmış. Aralarında Michelangelo, Raffael, Donato Bramante, Gian Lorenzo Bernini, Carlo Fontana gibi ünlü isimlerin de olduğu birçok mimar yardım etmiş.
Roma’daki en büyük 4 bazilikadan ikincisi Aziz Petrus Kilisesi (St.John Lateran Bazilikası, San Pietro Bazilikası, Santa Maria Maggiore Bazilikası, Surların Dışındaki Aziz Paulus Bazilikası) San Pietro Bazilikasının en üst terasına çıkmak için biraz zahmete katlanmanız gerekiyor. Asansörden sonra yaklaşık 320 merdiveni tırmanmanız gerekiyor.
Michelangelo’nun planlarını yaptığı büyük bir kubbeye sahip Aziz petrus kilisesi. Kubbe Giacomo Dalla Porta tarafından tamamlanabilmiş.
Vatikan Müzesi’nin dikkat çeken eserlerinden biride 1832 yılında yapılan spiral merdivenler. Giuseppe Momo tarafından yapılan merdivenler müzenin mutlaka görülmesi gereken eserlerinden.
Pieta Heykeli
Kiliseden içeri girdikten sonra sağınızda Michelangelo’nun ünlü eseri Pieta heykeli yer alıyor. Maalesef daha önce saldırıya uğradığı için şu an cam arkasından görebiliyoruz.
Michelangelo bu heykeli 24 yaşında yapmış. Çarmıhtan indirilen İsa’nın Meryem’in kucağında tasvir edilmesi kompısizyonuna Pieta deniyor Hristiyanlıkta. Sanatçının imzasının bulunduğu tek heykel. Michelangelo, heykelin bir başka sanatçıya atfedildiğini duyunca Meryem’in göğsünden geçen kurdelanın üzerine imzasını atmış.
İyi şans getireceğine ve dileklerinin kabul olduğuna inanan birçok ziyaretçi Aziz Peter’in bronz heykelinin ayağını sıvazlıyor. Ciddi olarak aşınmış.
Baldaken / Baldacchio
Kilisenin içerisinde 150 ye yakın papa mezarı bulunmakta. Gömülü olan tüm papaların isimlerini bir duvarda görebilirsiniz. Aziz Petrus kilisesinin göz alıcı bir başka eseri 40 metrelik kubbenin altında yer alan Berni’ni tarafından yapılan Baldacchino yer almakta.
Kilisenin dört yanının kesiştiği noktayı işaret eden yüksek bir revak. 20 metre yüksekliğindeki eser, Aziz Petrus’un gömülü olduğu yerin hemen üzerine yapılmış.Bronzdan yapılan bu eserin ortasından baktığınızda ise, yine Bernini tarafından yapılan Aziz Petrus’un tahtını görebilirsiniz.
Kiliseden çıkmadan önce mutlaka mutlaka kubbenin terasını çıkın 360 derecelik bir açı ile tüm manzarayı seyredin. Aziz Petrus meydanı burdan ayrı bir güzel görünüyor.
Sistine Şapeli
Sistina Şapeli, adını şapeli inşa ettiren Papa IV. Sixtus‘tan almış. Duvarlar 3 katlı bir görüntü verilerek dekora edilmiş. Duvarların en altı perde varmış gibi boyanmış. Duvarların, orta katı Botticelli, Perugino, Signorelli, Rosselli gibi ünlü ressamlar tarafından İsa ile Musa’nın hayatlarını konu alan freskler yapılmış. Duvarın üçüncü katında ise, o zamana kadar papalık görevini üstlenmiş olan 32 papanın resimleri bulunuyor.
Sistina Şapeli’nin tavanı önceden maviye boyanmış. Ancak Papa II. Julius, şapel tavanını boyaması için o dönemlerde iyi bir heykeltıraş olan Michelangelo’yu zorla ikna etmiş.(1508)
Michelangelo iskelenin üzerine yatarak rahatsız bir pozisyonda çalışarak incilden sahnelerle yaklaşık 300 figürü resmetmiş. Fresk tekniği ile yaptığı resimleri 4 yıl içinde tamalamış. (Fresk: Islak sıvanın üzerine yapılan resim)
Tavandaki resimlerin hepsi harika fakat en ünlüsü ise “Adem’in Yaratılışı”nın olduğu 4.sahne. Tanrı, Adem’e tam dokunurken yani can veririken resmedilmiş.İnanılmaz etkileyeci bu resimlere bakarken biraz boynunuz ağrıyabilir.
Sapelin tavan resmini bitirdikten 26 yıl sonra Michelangelo bu sefer “Kıyamet Günü” freskini yapmış. Papa kürsüsünün arkasını boydan boya kaplayarak, İsa’nın yeryüzüne tekrar inişi ve kıyamet gününü tasvir etmiş. Tamamlanması 9 yıl sürmüş.
Daha sonra göreve gelen papa Son yargı freskinde resimleri uygunsuz bulunca müstehcen yerlerini kapattırmış. Rivayete göre Michelangelo şöyle vevap vermiş. “Papa’ya söyleyin, bu küçük bir mesele ve kolaylıkla halledilir. Önce kendisi yaşadığımız dünyayı uygun ve yaşanılabilir bir hale getirsin, sonra da bu tablo aynı uygunluğa girecektir”
Sistine Şapeli’ni 3 boyutlu gezebileceğiniz güzel bir sayfa yapmışlar.Kesinlikle fotoğraf çekimi yasak şapelde.
Çıkışa doğru yaklaştıkça çok etkileyeci spiral merdivenleri görecekseniz. Giuseppe Momo tarafından yapılmış olan merdivenlerin en önemli özelliği birbirine geçmiş 2 farklı merdiven döne döne aşağı iniyor. Aşağıya inen merdivenle yukarı çıkan farklı, ve insanların karşılaşmaları mümkün değil. Dünyanın en çok fotoğrafı çekilen merdiveninde sizde bir fotoğraf çekmelisiniz.
Eğer vaktiniz var aşağıdaki müzeleride ziyaret edebilirsiniz.
1- Papa XIV. Clement tarafından 1771 yılında kurulmuş Pio-Clementine Müzesi Sistine Şapeli ile beraber toplamda 54 galeri bulunmakta.
2- 19. yüzyılın başlarında kurulan Chiaramonti Müzesi
3- Gregoryen Etrüsk Müzesi
4- Hayvan mumyaları ve ünlü ölüler kitabı’nın reprodüksiyonu yer aldığı Gregoryen Mısır Müzesi
5- Vatikan Tarih Müzesi Vatikan Tarih Müzesi 1973 yılında kurulmuş. 16. yüzyıldan bu yana tüm papaların portreleri, kostümleri ve arabaları gibi koleksiyonlar yer almakta.
Castel Sant Angelo ( Aziz Melek Kilisesi)
Vatikan sınırları dışında kalan ama Roma‘da mutlaka ziyaret etmeniz gereken başka bir eserde Fatih Sultan Mehmet’in oglu Cem Sultan’ın esir tutulduğu görkemli kale Castel Sant Angelo ( Aziz Melek Kilisesi) Vatikan ile arasında gizli bir koridorun olduğu söylenen yapıyı mutlaka görmelisiniz.
Castel Sant Angelo ( Aziz Melek Kilisesi) MS 136’da Hadrianus’un mezar anıtı olarak yapılmış.Rivayete göre; veba salgını sırasında Papa I. Gregorius salgının bitmesi için bir tören düzenlemiş.Tören sırasında Papa salgının bitmesi için Tanrı’ya yalvarırken gökten bir melek gelmiş ve mozole’nin üzerine konmuş, kılıcını kılıfına sokmuş. Ve büyük veba salgınını sona ermiş.
58 odadan oluşan ve Tiber Nehri kıyısına kurulan bu kale zamanında Fatih Sultan Mehmet’in oğlu Cem Sultan’ın da sürgün geçirdiği yılların bir kısmına ev sahipliği yapmış. İdam mahkumları burada idam edilirmiş. Mahkumun kafası günlerce ibret olması amacı ile köprüde asılı tutulurmuş.Gizli geçitlerin bulunduğu kale Ortaçağda bir dönem hapishane olarak da kullanılmış.
Roma’da bulunan 20 köprüden biride Sant’ Angelo Köprüsü’dür. Kalenin tam önünde trafiğe kapalı olan tek köprüdür.
Köprünün her iki tarafında da Bernini ve öğrencilerinin yaptığı melek heykelleri bulunuyor.Kale aynı zamanda Melekler ve Şeytanlar filminin de geçtiği mekân.